ทำไมกระทรวงสาธารณสุขควรทบทวนกรณีหมอสุภัทร
Reading Time: 3 minutesแม้แต่ข้าราชการที่สังคมเห็นประจักษ์ชัดว่า ไม่ได้ทำเฉพาะงานประจำ หากแต่ทำประโยชน์เพื่อส่วนรวม ไม่เห็นแก่เหน็ดเหนื่อย ยังถูกสอบสวนด้วยกระบวนการที่ไม่เป็นธรรมและให้ออกจากราชการได้ง่าย ๆ
Author
25 Posts
ความเป็นธรรมด้านการเดินทาง
Reading Time: 3 minutesชาวบ้าน ชาวช่อง รศ.ดร.บุญเลิศ วิเศษปรีชา ผมขออนุญาตเริ่มต้นด้วยการชวนให้คิดถึงเรื่องสามเรื่อง เรื่องแรก คือเสียงบ่นของคนกรุงที่เดินทางด้วยรถเมล์ เรื่องสอง คือ อุบัติเหตุของคนขับขี่รถจักรยานยนต์ และเรื่องสามคือ ภาพจำว่า เมืองที่เจริญคือเมืองที่มีรถไฟฟ้า สามเรื่องข้างต้น บางคนอาจคิดว่า พอจะเกี่ยวข้องกันบ้างเพราะเกี่ยวกับการเดินทางเหมือนกัน แต่ผมขอชี้ชัด ๆ ว่า หากเรามองทั้งสามเรื่องนี้ ด้วยแนวคิด ความเป็นธรรมด้านการเดินทาง (transport justice) ก็จะพบว่า สามเรื่องนี้เกี่ยวข้องกันอย่างใกล้ชิด เพราะบ่งชี้ถึงว่า เราจะมีเมืองที่มีการเดินทางที่เป็นธรรมได้อย่างไร ผมเคยเขียนเกี่ยวกับ เมืองที่เป็นธรรม (just cities) มาแล้วอย่างน้อยสองตอน[i] ซึ่งแสดงให้เห็นว่า ประเด็นความเป็นธรรม เป็นประเด็นที่ถูกให้ความสำคัญมากขึ้นในการถกเถียงเรื่องเมืองปัจจุบัน ส่งผลให้การวางแผนนโยบายเกี่ยวกับการเดินทางหันมาให้ความสำคัญกับความเป็นธรรมด้านการเดินทาง ถือเป็นส่วนหนึ่งของการทำให้เมืองมีความเป็นธรรมมากขึ้น เพราะมนุษย์เมืองส่วนใหญ่เกี่ยวข้องกับการเดินทาง มีน้อยคนที่จะทำงานอยู่บ้าน หรือไม่ได้เดินทาง แต่เดิม เมื่อคิดถึงเรื่องการเดินทางสิ่งที่ถูกให้ความสำคัญก็คือ ประสิทธิภาพ (efficiency) ของการเดินทางที่มุ่งตอบโจทย์ว่า จะทำให้คนสามารถเดินทางจากจุดหนึ่งไปถึงอีกจุดหนึ่งอย่างรวดเร็วได้อย่างไร รถยนต์ จึงถูกให้ความสำคัญมากกว่าการเดินเท้าหรือการใช้จักรยาน และหากจะขนคนให้มาก ๆ การเดินทางด้วยระบบขนส่งทางราง ที่บ้านเรามักเรียกกันว่า รถไฟฟ้า หรือระบบขนส่งรถไฟรางเบา […]
ความใหม่และความท้าทายของ “บ้านเพื่อคนไทย”
Reading Time: 3 minutesโครงการบ้านเพื่อคนไทยกับความท้าทายเพื่อบ้านหลังแรกของประชาชน ในขณะที่ปฏิกิริยาส่วนใหญ่มาจากภาคธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ที่ออกมาในทางไม่ค่อยเห็นด้วย เพราะเกรงว่า จะซ้ำเติมตลาดอสังหาริมทรัพย์ที่ยังมีบ้านคงค้างรอขายอยู่ในตลาดเป็นจำนวนมาก รัฐบาลแพทองธารจะบรรลุผลเพื่อแก้ปัญหาที่อยู่อาศัยได้อย่างไรบ้าง
เมืองยั่งยืนที่เป็นธรรม
Reading Time: 2 minutesหากละเลยมิติด้านความเป็นธรรมแล้ว แนวคิดเมืองยั่งยืนมีความเสี่ยงไม่น้อยที่จะซ้ำเติมความเหลื่อมล้ำทางสังคม ปัจจุบันเราเห็นความเหลื่อมล้ำที่แสดงออกผ่านมิติทางชนชั้น เช่น คนรวยมีบ้านหรูพื้นที่กว้างขวาง สะดวกสบายต่างกับคนจนที่เช่าห้องเล็กๆ อยู่ในชุมชนแออัด
เมืองที่เป็นธรรม
Reading Time: 4 minutesเป็นอย่างไร แต่ไม่ได้แปลงสู่รูปธรรมหรือระดับนโยบาย ส่วนนักสังคมศาสตร์ซึ่งก็เรียกร้องหาความยุติธรรมทางสังคม แต่ไม่ได้ถกเถียงอย่างจริงจังว่า ความยุติธรรมคืออะไร ส่วนนักผังเมือง (urban planners) ยิ่งหนักเข้าไปอีกเพราะไม่ค่อยสนใจเรื่องความยุติธรรม ไม่ตั้งคำถามว่า การวางแผนพัฒนาเมืองนำไปสู่ความเป็นธรรม หรือขยายความเหลื่อมล้ำมากขึ้น
ผังเมืองกับสิทธิที่จะมีส่วนกำหนดเมือง
Reading Time: 3 minutes“the right to the city ไปไกลกว่าเสรีภาพของปัจเจกในการเข้าถึงทรัพยากรเมือง แต่เป็นสิทธิที่จะเปลี่ยนตัวเราเอง ด้วยการเปลี่ยนเมือง” i ประโยคนี้มีความสำคัญในแง่ที่ว่า มนุษย์เรานั้นเปลี่ยนโลกให้สอดคล้องกับความปรารถนาของเราเสมอ แต่เมืองกลับเป็นพื้นที่ที่มนุษย์สร้างขึ้น แต่เหมือนถูกสาปให้อยู่ เพราะเมืองที่เป็นอยู่ลดทอนความเป็นมนุษย์ของเราไปทุกที
ทำที่อยู่อาศัยเป็นสิทธิ ทิศทางที่ควรจะเป็น
Reading Time: 3 minutesอุปสรรคที่ทำให้ที่อยู่อาศัยราคาแพง ก็คือต้นทุนโครงการที่สูงขึ้นนอกจากค่าวัสดุ ค่าแรง ก็คือ ที่ดิน แม้แต่ผู้ประกอบการก็ยังอวดครวญว่าต้นทุนราคาที่ดินสูงเป็นปัจจัยสำคัญ การปรับปรุงกฏหมายเพื่อใช้มาตรการภาษีลดช่องว่างจากภาษีที่ดินที่ต้องเก็บในอัตราก้าวหน้าเพื่อลดการเก็งกำไรที่ดินยังมีความจำเป็น เพื่อให้ผู้เล่นในตลาดทั้งหมดลดการกักตุนที่ดินและการเก็งกำไร ราคาที่ดินจะได้ไม่ถีบตัวสูงขึ้น และเป็นประโยชน์กับทุกคน
สุรา เครื่องดื่มสีเทา (ไม่ใช่ดำสนิท)
Reading Time: 2 minutesเมื่อคนดื่มสุรา มีวิถีและระดับการดื่มหลากหลายเช่นนี้ เราจึงไม่ควรมองการดื่มสุราว่า เป็นปีศาจร้ายไปเสียทั้งหมด
การกินเหล้าในมุมมองของคนจน
Reading Time: 3 minutesยกแก้ววัฒนธรรมการเมาของคนจนเมือง กับระดับความเมาแบบมานุษยวิทยาในคอลัมน์ชาวบ้านชาวช่อง เมื่อเงื่อนไขทางชนชั้น อาชีพการงานที่ต่างกันย่อมก็มีผลต่อการดื่มที่ต่างกัน เช่น อาชีพที่ใช้ร่างกายหนักอย่างงานก่อสร้าง หรือช่างเชื่อมที่ปวดตา แล้วต้องอาศัยการดื่มเหล้าเพื่อช่วยให้นอนหลับ เป็นเงื่อนไขการทำงานของคนจนที่นำไปสู่การดื่มซึ่งต่างจากพนักงานออฟฟิศ