Reading Time: 3 minutes'ประจักษ์ ก้องกีรติ ชวนสนทนาระหว่างมื้ออาหารที่โอซาก้า หลังเลือกตั้งสภาสูงเพิ่งผ่านไป ไม่อาจด่วนสรุปได้ว่าการเมืองญี่ปุ่นกำลังหันขวาไปในทิศทางเดียวกับกระแสการเมืองประชานิยมฝ่ายขวาที่เฟื่องฟูในการเมืองสหรัฐฯ และยุโรป
Reading Time: 3 minutes‘ประจักษ์ ก้องกีรติ’ มองข้ามช็อตการเมืองไทยฝุ่นตลบ แม้จะมีการเปลี่ยนตัวนายกรัฐมนตรีก็เป็นเพียงการยืดเวลาของความขัดแย้งที่ไม่มีทางออกนี้ให้ทอดยาวออกไป
Reading Time: 2 minutesสิ่งมีชีวิตทางการเมืองที่เรียกว่าองค์กรอิสระก็ถือกำเนิดขึ้นมาภายใต้สภาพแวดล้อมนี้ แน่นอนว่าหลายประเทศที่มีประชาธิปไตยตั้งมั่นมายาวนานล้วนมีการจัดตั้งองค์กรอิสระมานานแล้ว แต่สำหรับประเทศประชาธิปไตยเกิดใหม่ หรือประเทศที่เพิ่งเปลี่ยนผ่านไปสู่ประชาธิปไตย องค์กรอิสระถือเป็นเรื่องใหม่มิใช่น้อย
Reading Time: 3 minutesคำว่าจริยธรรม กลายเป็นคำที่ถูกพูดถึงกันอย่างกว้างขวางในสังคมไทยในระยะหลัง ตั้งแต่มีการตัดสิทธินายกฯ รัฐมนตรีให้หลุดจากตำแหน่งด้วยข้อหาผิดมาตรฐานจริยธรรมร้ายแรง จนมาถึงกรณีที่เกี่ยวพันกับอดีต 44 ส.ส. พรรคก้าวไกล ที่ร่วมกันลงชื่อเสนอแก้ไขประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 112 ว่าจะถูกตัดสินว่าฝ่าฝืนมาตรฐานจริยธรรมร้ายแรง จนนำไปสู่การตัดสิทธิทางการเมืองของพวกเขาตลอดชีวิตหรือไม่ บทความนี้อยากจะชวนย้อนกลับไปดูที่มาที่ไปของ “จริยธรรม” ในบริบทการเมืองไทย และตั้งคำถามบางประการให้ช่วยกันขบคิด
Reading Time: 2 minutesปี 2567 เป็นอีกปีที่หนังสือด้านการเมืองและประวัติศาสตร์ไทยทยอยเผยแพร่ออกมาอย่างต่อเนื่อง งานที่ผู้เขียนหยิบมาแนะนำในบทความนี้มีทั้งหนังสือแนววิชาการเข้มข้น วิทยานิพน์ระดับปริญญาโทและเอกที่ปรับปรุงแก้ไขมาเป็นหนังสือ งานวิจัยเล่มเขื่อง หนังสือรวมบทความคลาสสิคที่นำมารวมเล่มตีพิมพ์ใหม่ รวมถึงงานกราฟฟิคโนเวลที่อ่านสนุกเพลิดเพลิน
Reading Time: 3 minutesถึงเวลาที่สังคมไทยต้องเรียนรู้จากเกาหลีใต้ เราควรมาร่วมกันตั้งเป้าหมายที่จะสร้างกติกาใหม่ที่จะวางรากฐานที่เข้มแข็งให้กับประชาธิปไตยของไทยเสียที สังคมไทยล้มลุกคลุกคลานและเสียเวลาไปมากเกินควรแล้วกับการมีรัฐธรรมนูญที่ไม่เป็นประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญฉบับ 2560 เป็นกติกาที่เป็นผลผลิตของระบอบเผด็จการของคณะรักษาความสงแห่งชาติ (คสช.) จึงมีปัญหาทั้งในเชิงความชอบธรรมของที่มาและเนื้อหาที่มุ่งทำให้ประชาธิปไตยอ่อนแอ การเมืองขาดเสถียรภาพ ความสัมพันธ์ทางอำนาจระหว่างฝ่ายต่างๆ ขาดความสมดุลโดยเฉพาะการออกแบบให้องค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจมากล้นและตรวจสอบไม่ได้ ที่มาของวุฒิสภาที่ไม่ได้เปิดโอกาสให้ประชาชนได้เลือกโดยตรง และปัญหาอื่นๆ อีกหลายประการ
Reading Time: < 1 minuteการลอยนวลพ้นผิดถูกสร้างขึ้นมาจนกลายเป็นวัฒนธรรมของรัฐไทยอย่างไร ไล่เรียงมาตั้งแต่ช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่ 2 จนมาถึงการรัฐประหาร 2557 ของคณะรักษาความสงบแห่งชาติซึ่งในช่วงหลังสงครามโลกที่เต็มไปด้วยความไร้เสถียรภาพทางการเมือง จบลงด้วยการทำรัฐประหารของกองทัพในปี 2490 และการก่อตัวของระบอบอำนาจนิยมในสังคมไทย รัฐบาลทหารของจอมพล ป. ที่ได้รับการสนับสนุนจากกลุ่มการเมืองอนุรักษ์นิยมในขณะนั้นใช้ความรุนแรงหลากหลายรูปแบบในการขจัดผู้ที่เห็นต่างจากรัฐ ไม่ว่าจะเป็นการอุ้มหาย การลอบสังหาร การซ้อมทรมาน กลายเป็นแบบแผนของการใช้ความรุนแรงนอกกฎหมาย ที่รัฐแปลงตนเองจากการเป็นผู้ปกป้องคุ้มครองประชาชนกลายไปเป็นผู้ที่ใช้กำลังข่มขู่คุกคามและสังหารประชาชนเสียเอง
Reading Time: 3 minutesหลัง กอ.รมน. ขอความร่วมมือให้ระงับการจำหน่ายกลายเป็นประเด็นท้าทายให้ผู้คนตั้งคำถามต่อความมั่นคงภายใน เป็นความมั่นคงของใคร และเพื่อใครกัน ทั้งยังเปิดเผยให้เรานิยามภัยความมั่นคงของชาติในแบบสากล ภัยคุกคามของชาติไม่ใช่พรรคการเมือง ไม่ใช่การรวมกลุ่มของประชาชน และไม่ใช่การแสดงออกทางการเมืองของประชาชน แต่คือ ปัญหาโครงสร้างทางเศรษฐกิจและสังคมที่หากไม่ได้รับการแก้ไขอย่างจริงจังจะบั่นทอนความเข้มแข็งของชาติ
Reading Time: 3 minutesเหตุการณ์ความสับสนและผันผวนทางการเมืองในสังคมไทยในห้วงยามที่ผ่านมาทำให้ผู้เขียนขบคิดถึงปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างกฎหมาย การเมือง กับสังคม และอำนาจของกฎหมายที่ส่งผลกระทบต่อการเมืองและชีวิตของผู้คนมากยิ่งขึ้น ซึ่งการบังคับใช้และการตีความกฎหมายที่ถูกตั้งคำถามรวมถึงบทบาทของฝ่ายตุลาการที่ถูกตั้งข้อสงสัยจากสาธารณชนเกี่ยวพันกับปัญหาที่ใหญ่กว่านั้น คือ ปัญหาว่าด้วย(การขาด)หลักนิติรัฐในสังคมไทย ซึ่งเป็นปมปัญหาใหญ่ที่สุดประการหนึ่งที่สังคมไทยกำลังเผชิญในปัจจุบัน