‘โคทม อารียา’ ฝันถึงรัฐธรรมนูญใหม่ สู้แดดสู้ฝน และทานทน
Reading Time: 3 minutesอ่านคำต่อคำของความหวังท่ามกลางความขัดแย้งทางการเมืองในปาฐกถาพิเศษ “วันที่เสียงจากฐานรากงอกงาม รัฐธรรมนูญโดยประชาชน เพื่อฟันฝ่าความขัดแย้งทางการเมือง”
Reading Time: 3 minutesอ่านคำต่อคำของความหวังท่ามกลางความขัดแย้งทางการเมืองในปาฐกถาพิเศษ “วันที่เสียงจากฐานรากงอกงาม รัฐธรรมนูญโดยประชาชน เพื่อฟันฝ่าความขัดแย้งทางการเมือง”
Reading Time: 3 minutesเหตุการณ์ความสับสนและผันผวนทางการเมืองในสังคมไทยในห้วงยามที่ผ่านมาทำให้ผู้เขียนขบคิดถึงปัญหาความสัมพันธ์ระหว่างกฎหมาย การเมือง กับสังคม และอำนาจของกฎหมายที่ส่งผลกระทบต่อการเมืองและชีวิตของผู้คนมากยิ่งขึ้น ซึ่งการบังคับใช้และการตีความกฎหมายที่ถูกตั้งคำถามรวมถึงบทบาทของฝ่ายตุลาการที่ถูกตั้งข้อสงสัยจากสาธารณชนเกี่ยวพันกับปัญหาที่ใหญ่กว่านั้น คือ ปัญหาว่าด้วย(การขาด)หลักนิติรัฐในสังคมไทย ซึ่งเป็นปมปัญหาใหญ่ที่สุดประการหนึ่งที่สังคมไทยกำลังเผชิญในปัจจุบัน
Reading Time: < 1 minuteทุกครั้งที่เกิดเหตุการณ์ทางการเมืองหรือสังคมซึ่งสะท้อนความไม่ปกติ ในสังคมไทย ตัวผมเองมักจะมีคำถามอยู่เสมอว่า เราจะอธิบายเรื่องเหล่านี้ ให้คนรุ่นถัดไป เข้าใจได้อย่างไร เป็นภาระหน้าที่ทางประวัติศาสตร์ที่สำคัญเหมือนกัน ไม่ใช่เพียงแค่ในฐานะคนที่สอนหนังสือในมหาวิทยาลัย แต่ในฐานะคนที่อยู่ในสังคม เพราะมันก็ความยากในการที่จะอธิบายสิ่งหนึ่ง ที่เคยเป็นเรื่องที่คนรุ่นก่อนรู้สึกว่าปกติสามารถทำได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในประเทศที่ไทย ในปี 2567 และการยุบพรรคก้าวไกล
Reading Time: 2 minutesความขัดแย้งทางการเมืองไทยดำรงอยู่เกือบ 20 ปี หลังจากพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ขับไล่ “รัฐบาลทักษิณ” และเกิดการรัฐประหาร 19 กันยายน 2549 กระทั่งปัจุบันประเทศไทยอยู่ในวังวนความขัดแย้งไม่สิ้นสุด ข้อมูลจากศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน มีคนโดนคดีจากการออกมาเคลื่อนไหวในสองทศวรรษนี้แล้วกว่า 6,000 คน ตั้งแต่พ.ร.ก.ฉุกเฉิน พ.ร.บ.คอมพิวเตอร์ พ.ร.บ.ความสะอาด ประกาศคำสั่งจากคณะยึดอำนาจ ความตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 110 (ประทุษร้ายต่อพระราชินี) 112 และ116
Reading Time: 3 minutesน้อยครั้งที่ปากกระบอกปืนจะหันมาทางสื่อ แต่ทุกครั้งที่หันมามันน่ากลัวเสมอ ชวนคุยกับ ยศธร ไตรยศ ช่างภาพอิสระจาก Realframe ในวันที่เสรีภาพสื่อถอยหลังกลับ และภาพถ่ายไม่ใช่ประจักษ์พยานแห่งความจริงในสายตารัฐไทย
Reading Time: 3 minutes“แม่ผมมีร้านขายของในกรมทหารที่สนามบินน้ำ ผมช่วยแม่ขายของ” ประเวศเล่า “ช่วงนั้นทหารเขาปิดไม่ให้คนเข้าออก แล้วก่อนหน้านั้นมันก็มีการชุมนุมมาเรื่อย ผมอยากไปแต่ก็ไปไม่ได้เพราะเขาไม่ให้ออกจากค่ายทหาร พอมาถึงวันนั้นมันเป็นวันอาทิตย์ วันหยุด ผมแอบมุดรั้วหนีออกไปจนได้ ก็ไม่รู้อะไรมันดลใจให้ออกไป” แล้วประเวศก็ยกเหตุของสิ่งที่เกิดขึ้นกับเขาในวันนั้นให้เป็นเรื่องของการที่ “คนมันจะโดนยิงน่ะ”
Reading Time: 3 minutesDe/code พูดคุยกับตัวแทนของกลุ่มทะลุวัง บิวตี้ วิชญาพร ตุงคะเสน, บุ้ง เนติพร เสน่ห์สังคมและใบปอ–ณัฐนิช ดวงมุสิทธิ์ หลังจากเกิดเหตุการณ์ดังกล่าว ในวันที่พวกเขาบอกว่า ยังคงเดินอยู่บนหลักการเดิม เพียงแค่วิธีการเคลื่อนไหวไม่ถูกใจสังคมที่เป็นอนุรักษนิยมอย่างสังคมไทย
Reading Time: < 1 minuteอ่านจบผมลองเทียบเคียงบริบทการเมืองไทยในปี 2566 หุ่นไล่กาก็คือชาวนา หรือแรงงานภาคเกษตร แรงงานดั้งเดิมมหาศาลในสังคมไทย แม้แรงงานและมูลค่าภาคเกษตรจะลดลงอย่างต่อเนื่อง ปัจจุบันกำลังแรงงานภาคเกษตรอยู่ที่ ประมาณ 12 ล้านคน จากกำลังแรงงาน 38 ล้านคน แม้สัดส่วนจะลดลงแต่ก็ยังเป็นสัดส่วนสูงถึงร้อยละ 30 หุ่นไล่กาที่ตามหาสมอง กับ เด็กผู้หญิงตัวน้อย เมื่อมองย้อนในบริบทการเมืองไทย การที่แรงงานภาคเกษตรจำนวนมหาศาลไม่สามารถที่จะรวมตัวต่อรองได้ ใช้ชีวิตกระจัดกระจาย ตามแต่ที่นโยบายรัฐและกลุ่มทุนจะโยนมาให้ ไม่ว่าจะเป็นนโยบายสินเชื่อต่าง ๆ ที่ผลักให้เกษตรกรไทย อยู่ในกับดักหนี้ หนี้ทับหนี้ วนไป ทำให้พลังมหาศาลของแรงงานภาคเกษตรหายไป และถูกควบคุมโดยกลุ่มทุนผ่านเงื่อนไขต่าง ๆ ไม่เห็นอดีต ไม่เห็นปัจจุบัน ไม่มีอนาคต เหมือน “หุ่นไล่กา” ที่ทำงานซ้ำเดิม ไม่มีชีวิตชีวา เป็นร้อยเป็นพันปีไม่มีใครสนใจ
Reading Time: < 1 minuteการเปลี่ยนแปลงหลังการเลือกตั้งเมื่อ 14 พฤษภาคม 2566 แม้จะเป็นการเลือกตั้งเพียงครั้งเดียว แต่นับเป็น ย่อหน้าสุดท้ายของคำนำว่าด้วยการเปลี่ยนแปลงที่จะเกิดขึ้นต่อไป แม้จะไวเกินไปที่จะหาบทสรุป แต่สิ่งที่เราสามารถสะท้อนเบื้องต้นถึงการเปลี่ยนแปลงทั้งในทาง การเมือง เศรษฐกิจ สังคม หลังการเลือกตั้งก็มีส่วนที่ชัดเจนสามารถวิเคราะห์ต่อเพิ่มเติมได้เช่นกัน โดยในบทความนี้ผู้เขียนขอพิจารณาเงื่อนไขการเปลี่ยนแปลงเบื้องต้นคือ การเปลี่ยนแปลงทางด้านอุดมการณ์ทางการเมืองหลังการเลือกตั้ง