ประชาธิปไตย Archives - Decode

TAG ประชาธิปไตย
Lorem ipsum dolor sit amet.

Crack Politics

รัฐธรรมนูญที่ปกป้องประชาธิปไตย: บทเรียนจากเกาหลีใต้

Reading Time: 3 minutes ถึงเวลาที่สังคมไทยต้องเรียนรู้จากเกาหลีใต้ เราควรมาร่วมกันตั้งเป้าหมายที่จะสร้างกติกาใหม่ที่จะวางรากฐานที่เข้มแข็งให้กับประชาธิปไตยของไทยเสียที สังคมไทยล้มลุกคลุกคลานและเสียเวลาไปมากเกินควรแล้วกับการมีรัฐธรรมนูญที่ไม่เป็นประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญฉบับ 2560 เป็นกติกาที่เป็นผลผลิตของระบอบเผด็จการของคณะรักษาความสงแห่งชาติ (คสช.) จึงมีปัญหาทั้งในเชิงความชอบธรรมของที่มาและเนื้อหาที่มุ่งทำให้ประชาธิปไตยอ่อนแอ การเมืองขาดเสถียรภาพ ความสัมพันธ์ทางอำนาจระหว่างฝ่ายต่างๆ ขาดความสมดุลโดยเฉพาะการออกแบบให้องค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจมากล้นและตรวจสอบไม่ได้ ที่มาของวุฒิสภาที่ไม่ได้เปิดโอกาสให้ประชาชนได้เลือกโดยตรง และปัญหาอื่นๆ อีกหลายประการ  

ประชาธิปไตย

รัฐธรรมนูญที่ปกป้องประชาธิปไตย: บทเรียนจากเกาหลีใต้

Reading Time: 3 minutes ถึงเวลาที่สังคมไทยต้องเรียนรู้จากเกาหลีใต้ เราควรมาร่วมกันตั้งเป้าหมายที่จะสร้างกติกาใหม่ที่จะวางรากฐานที่เข้มแข็งให้กับประชาธิปไตยของไทยเสียที สังคมไทยล้มลุกคลุกคลานและเสียเวลาไปมากเกินควรแล้วกับการมีรัฐธรรมนูญที่ไม่เป็นประชาธิปไตย รัฐธรรมนูญฉบับ 2560 เป็นกติกาที่เป็นผลผลิตของระบอบเผด็จการของคณะรักษาความสงแห่งชาติ (คสช.) จึงมีปัญหาทั้งในเชิงความชอบธรรมของที่มาและเนื้อหาที่มุ่งทำให้ประชาธิปไตยอ่อนแอ การเมืองขาดเสถียรภาพ ความสัมพันธ์ทางอำนาจระหว่างฝ่ายต่างๆ ขาดความสมดุลโดยเฉพาะการออกแบบให้องค์กรอิสระและศาลรัฐธรรมนูญมีอำนาจมากล้นและตรวจสอบไม่ได้ ที่มาของวุฒิสภาที่ไม่ได้เปิดโอกาสให้ประชาชนได้เลือกโดยตรง และปัญหาอื่นๆ อีกหลายประการ  

รศ.ดร.ประจักษ์ ก้องกีรติ
ประชาธิปไตย

อเมริกา-ไทย ในช่วงเวลาโพล้เพล้ของประชาธิปไตย

Reading Time: 2 minutes ทำไมโดนัลด์ ทรัมป์จึงพลิกกลับมาชนะการเลือกอีกครั้งอย่างถล่มทลาย ทั้ง ๆ ที่ผู้คนต่างมองว่าทรัมป์เป็นพวกอนุรักษนิยมสุดขั้ว เหยียดเชื้อชาติ สุดโต่งและยืนอยู่ตรงข้ามกลุ่มหัวก้าวหน้า ชัยชนะของทรัมป์ในปี 2016 อธิบายว่าแทนที่อเมริกาจะเป็นเมืองสว่างกลางหุบเขา แทนที่จะเป็นชาติที่นำพลเมืองแห่งสังคมประชาธิปไตย กลับยึดหลักอเมริกาต้องมาก่อน ไม่ได้มองเห็นชะตากรรมของชาติอื่น ๆ ไม่ได้พาตัวเองไปอยู่ในใจกลางความร่วมมือของนานาชาติ ทรัมป์ในฐานะผู้นำตอนนั้นประกาศจุดยืนให้อเมริกาอย่างชัดเจน ด้วยการกล่าวชื่นชม ปูตินผู้นำรัสเซียต่อหน้าสื่อ ชัยชนะของทรัมป์ในปี 2024 เบ็ดเสร็จมากกว่า สหรัฐอเมริกาที่เคยเป็นต้นแบบพิมพ์นิยมของประชาธิปไตย แต่มีข้อวิจารณ์ว่านี่คือยุคดำมืดของประชาธิปไตยในสหรัฐเช่นกัน ทำไมคนอเมริกาที่มีสิทธิเลือกตั้งถึงเหวี่ยงสวิงไปยืนอยู่ในเงาดำมืดหรืออาจถึงขั้นยืนข้างผด็จการ สำรวจแรงดึงดูดอันหอมหวานแห่งอำนาจนิยมที่ทำให้ปัญญาชนหัวก้าวหน้าทั่วโลก หวั่นไหว แปรพักตร์ และไม่มีวันยอมรับตัวเอง กุญแจไขคำตอบถูกเขียนไว้ในหนังสือ Twilight of Democracy สนธยาประชาธิปไตย จอห์น ฟิตซ์เจอรัลด์ เคนเนดี (John F. Kennedy) ประธานาธิบดีคนที่ 35 ของสหรัฐอเมริกา จากพรรคเดโมแครต เคยกล่าวเอาไว้ว่า “อย่าถามว่าสหรัฐจะให้อะไรกับคุณ แต่จงถามว่าคุณจะทำอะไรให้สหรัฐ” แต่การเลือกตั้งผู้นำสหรัฐที่เพิ่งผ่านพ้นไปเมื่อกลางสัปดาห์ที่ผ่านมา ทรัมป์กำลังทำให้คนถามคำถามแรกดังขึ้น ผู้นำสหรัฐอเมริกาประเทศที่มีความพร้อมทางทรัพยากร มีความเข้มแข็งทางการทหาร และความก้าวหน้าทางเทคโนโลยี กำลังบอกกับสังคมโลกว่าเขาจะทำทุกอย่างเพื่อผลประโยชน์ของสหรัฐ ย้ำชัดว่าจะไม่เป็นพี่ใหญ่ของประเทศที่ด้อยพัฒนาหรือต้องการช่วยเหลือ นักวิเคราะห์หลายฝ่ายมองว่าเป็นเรื่องที่น่าเสียดายสำหรับประเทศนี้ เมื่อคนค่อนประเทศเลือกทรัมป์ในเชิงประเทศที่ปกครองโดยนิติรัฐ […]

วิภาพร วัฒนวิทย์
ประชาธิปไตย

สังคมที่แตกร้าว สัญญาณอันตรายของการเมืองอเมริกา

Reading Time: < 1 minute การลอบสังหารนักการเมืองเป็นความรุนแรงที่เลวร้าย แต่มิใช่สิ่งแปลกใหม่ในสังคมการเมืองอเมริกัน ที่ผ่านมาเคยมีประธานาธิบดีถูกลอบสังหารจนถึงแก่ชีวิตแล้ว 4 ราย (อับราฮัม ลินคอล์น, จอห์น เอฟ เคนเนดี ฯลฯ) ไม่นับรวมอดีตประธานิบดีอีกหลายรายที่ตกเป็นเป้าหมายของความพยายามลอบสังหารทว่ารอดชีวิตมาได้ เหตุการณ์ความรุนแรงในวันที่ 17 ก.ค. ไม่ใช่เรื่องที่เหนือการคาดการณ์ในบรรยากาศที่สังคมอเมริกาแตกแยกอย่างรุนแรงที่สุดยุคหนึ่งในประวัติศาสตร์

รศ.ดร.ประจักษ์ ก้องกีรติ
ประชาธิปไตย

รัฐนาวา สู่ รัฐอากาศยานสิ้นสุดลง เมื่อประตูอากาศยานนั้นเปิดออก

Reading Time: 4 minutes ส่วนหนึ่งของใจความสำคัญจากปาฐกถาของ ศ.ดร.ชัยวัฒน์ สถาอานันท์ เรื่อง “รัฐอากาศยาน” ในงานดิเรก ทอล์ค เนื่องในโอกาสครบรอบ 70 ปี คณะรัฐศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ปี 2562 ในช่วงเวลาที่สังคมไทยอยู่ภายใต้รัฐบาล พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา โดยหลังการเลือกตั้ง 2562 พรรคพลังประชารัฐได้โอกาสจัดตั้งรัฐบาลและเทียบเชิญผู้นำการรัฐประหารขึ้นดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีอีกสมัย

Decode
ประชาธิปไตย

เสรีประชาธิปไตยรสขม นาวาล่มที่ปากอ่าว

Reading Time: 2 minutes ใครก็ตามที่ได้อ่านว่าด้วยความหลากหลายทางวัฒนธรรม มาแล้ว เขาผู้นั้นบรรลุความอดกลั้นท่ามกลางความไม่อดกลั้นในสังคมเหลื่อมล้ำต่ำสูง ความอดกลั้นเชื้อเชิญร่วมพิธีสมรสกับความโดดเดี่ยวของผู้นั้นที่วางอยู่บนรากฐานของการมี Rationality เช้าวันนั้น ชายวัยกลางคนหยิบยื่นหนังสือ Liberal Democracy ชำเลืองมุมซ้าย ธเนศ วงศ์ยานนาวา เขียน

ภัทราภรณ์ ศรีทองแท้
ประชาธิปไตย

ONLY HUMAN บนเส้นทางประชาธิปไตย

Reading Time: 3 minutes เรายังไม่ลืม ไม่เคยลืม แต่มันชัดเจนอีกครั้งจากภาพแรกที่พร่าเลือน ถึงภาพสุดท้ายที่มัว ๆ แสงสลัว ๆ จากกลางวันที่แสงสว่างสาดส่อง ปิดจบด้วยค่ำคืนที่มืดมัว มืดจนวันนี้ก็ยังมืด

วิภาพร วัฒนวิทย์
ประชาธิปไตย

ในวันที่เสรีภาพสื่อไทยมี but hardly free

Reading Time: 3 minutes ภูมิทัศน์สื่อภายใต้รัฐบาลจากการเลือกตั้งอาจยังให้เสรีภาพไม่เต็มใบ และถึงแม้สื่อไทยจะมีเสรีภาพแต่ก็ถือได้ว่า hardly free และมองการเดินทางไกลของเสรีภาพครั้งนี้ว่าหินก้อนต่อไปจะไปตกลงที่ใดกับ ดร.พรรษาสิริ กุหลาบ คณะนิเทศศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย

นทธร เกตุชู
ประชาธิปไตย

ความกลัวเป็นเรื่องร้ายแรง สิ้นเสียงชัตเตอร์ เหลือไว้เพียง “ความโดดเดี่ยว” ของช่างภาพอิสระในสนามข่าวการเมือง

Reading Time: 3 minutes น้อยครั้งที่ปากกระบอกปืนจะหันมาทางสื่อ แต่ทุกครั้งที่หันมามันน่ากลัวเสมอ ชวนคุยกับ ยศธร ไตรยศ ช่างภาพอิสระจาก Realframe ในวันที่เสรีภาพสื่อถอยหลังกลับ และภาพถ่ายไม่ใช่ประจักษ์พยานแห่งความจริงในสายตารัฐไทย

ธเนศ แสงทองศรีกมล
ประชาธิปไตย

ทุนนิยมไม่มีหัวใจ มดลูกจึงถูกพันธนาการ

Reading Time: 2 minutes คุณมีความสุขจริง ๆ กับเรื่องบนเตียงครั้งสุดท้ายเมื่อไร หรือ บ่อยแค่ไหน ? ไม่ใช่คำถามลามกแต่อย่างใด แต่ Kristen Ghodsee นักวิจัยที่ลงมือเขียนหนังสือเล่มนี้ชวนเราตั้งคำถามเพื่อจะเชื่อมโยงความสุขที่แท้ของหัวใจภายใต้โลกสังคมนิยมกับโลกที่เงินซื้อได้ทุกสิ่งแบบทุนนิยม

วิภาพร วัฒนวิทย์
ประชาธิปไตย

ลุกไหม้สิ! ซิการ์ เราเป็นคนธรรมดาเท่า ๆ กัน

Reading Time: < 1 minute จดบันทึกบนสนทนาเหล่านี้ไว้ รอวันที่จะได้เล่ามัน ผ่านการเชื่อมโยงตีความในกวีที่เคยได้อ่านเมื่อกลางปีก่อน ลุกไหม้สิ ซิการ์! กวีนิพนธ์ร่วมสมัย โดย ชัชชล อัจฯ เรียบเรียงและบันทึกสถานการณ์ทางการเมืองตั้งแต่ปี 2553 จนถึงปัจจุบันด้วยถ้อยคำสามัญ

วิภาพร วัฒนวิทย์
ประชาธิปไตย

Post-Election (3) จับสัญญาณการเปลี่ยนแปลงสังคม เมื่อประชาชนไม่ได้เป็นของตายของใคร

Reading Time: < 1 minute การเปลี่ยนแปลงทางสังคมจะเกิดขึ้นไวกว่าการเปลี่ยนแปลงทางการเมืองและเศรษฐกิจ ซึ่งอาจเกิดได้ทันทีหลังการเลือกตั้ง ดังนั้นในกรณีของสังคมไทยแม้การเลือกตั้ง อาจยังไม่ได้เห็นการเปลี่ยนแปลงทางอำนาจรัฐที่ชัดเจน

รศ.ดร.ษัษฐรัมย์ ธรรมบุษดี
ประชาธิปไตย

เก่า ใหม่ ซ้าย ขวา ในสนามการเมืองไทย

Reading Time: 3 minutes “ประจักษ์ ก้องกีรติ” การเมืองไทยในสายตาที่ยาวขึ้น ยืนระยะหลังเลือกตั้ง 2566 ใน 9 เทรนด์ใหญ่ที่อาจจะไม่เปลี่ยนแปลง ไล่เรียงตั้งแต่ผู้เล่นกระแสหลักในการเลือกตั้งครั้งหน้าคู่แข่ง (competitor) ไม่จำเป็นต้องเป็นศัตรู (enemy) ไปจนถึงประเด็นการเมืองแนวอุปถัมภ์ท้องถิ่นยังไม่ล้มหายตายจาก แต่ไปต่อลำบาก

รศ.ดร.ประจักษ์ ก้องกีรติ