seeddemo – Page 42 – Decode

SLIDER • HEADLINE

GRID • HERO

Columnist

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

Crack Politics

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

Welfare state

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

Backpack Journalist

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

Life Matters

แด่ส่วนที่เว้าแหว่งไปจากความทรงจำ

Reading Time: 3 minutesอัลไซเมอร์ไม่ได้พรากเพียงความทรงจำ แต่ยังพรากชีวิตของคนป่วย และคนที่อยู่ใกล้ชิดให้เปลี่ยนไปตลอดกาล ไม่ใช่ในวินาทีที่ผลแสกนสมองชี้ให้เห็นรอยโรค ไม่ใช่การบรรยายอาการของแพทย์ผู้ตรวจ แต่เป็นสิ่งที่ต้องเตรียมใจยอมรับว่า สิ่งที่เคยเกิดขึ้น กำลังเกิดขึ้น จะค่อย ๆ กลายเปลี่ยนเป็น “สิ่งที่ไม่เคยเกิดขึ้น’ สำหรับผู้ป่วยอัลไซเมอร์ ที่เพียงขอให้จดจำเรื่องหนึ่ง ก็ต่อรองกับโรคนี้ไม่ได้ทั้งนั้น

GRID • CARD

Columnist,Inequality

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

วีรพร นิติประภา
Crack Politics,Play Read

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

วิภาพร วัฒนวิทย์
Welfare state

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

สิทธิพล ชูประจง
Backpack Journalist,Documentary,Sustainability,VDO

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

Decode
Conflict Resolution,Environment,Sustainability

ปลากะตักกับเรือปั่นไฟ… เมื่อประมงไทยไล่ล่าปลาตัวเล็ก

Reading Time: 4 minutesแนวคิด Fishing Down the Food Web อาจนำมาอธิบายสถานการณ์การประมงปลากะตักในประเทศไทยได้ โดยเฉพาะในบริบทของข้อถกเถียงเกี่ยวกับการแก้ไขพ.ร.ก.ประมงฉบับใหม่ ที่อาจเปิดโอกาสให้มีการทำประมงอวนล้อมจับปลากะตักประกอบแสงไฟด้วยอวนตาถี่นอกเขต 12 ไมล์ทะเล ปรากฏการณ์ไล่ล่าปลาตัวเล็กกำลังสะท้อนปัญหาที่ใหญ่กว่าของทะเลไทยและความไม่ยั่งยืนของการประมง 

ดร.เพชร มโนปวิตร
Human & Society,Life Matters

ความรุนแรงในนามของ ’การฝึกฝน’ แผลฝังลึกของสองนักกีฬาเทควันโดเยาวชน

Reading Time: 3 minutesเมื่อเคล็ดลับความสำเร็จคือความรุนแรงนอกสนามที่มาในคราบของการฝึกซ้อม De/code พูดคุยกับสองนักกีฬาเทควันโดเยาวชนบนเส้นทางการล่าเหรียญที่เต็มไปด้วยความเจ็บปวดกายใจที่ไม่ค่อยมีใครได้ยิน หลังมีข่าวในวงการนักเตะว่า มีการใช้ท่อ PVC ฟาดขาจนม่วงช้ำเพื่อหวังปั้นดินให้เป็นดาว …อีกครั้ง

ณัฐพร เทพานนท์
Conflict Resolution,Human Rights,Inequality

นักสู้เพื่อผืนดินแห่งชีวิตของคนจน ถ้าสักวัน ‘ที่ดินตรงนั้นจะเป็นของเราจริง ๆ’

Reading Time: 3 minutesการต่อสู้ของคนจนต่ออำนาจรัฐและทุนมากว่า 20 ปี และยังไม่มีทีท่าว่าพวกเขาจะได้รับสิทธิ์ในที่ดินเหล่านั้นในเร็ววัน จึงเป็นสาเหตุที่ทำให้สรารัตน์และคนอื่นๆ  ต้องเดินทางมาเรียกร้องต่อรัฐบาลในทุกยุคทุกสมัย เพื่อหวังว่าในวันใดวันหนึ่งพวกเขาจะมีผืนดินในการทำมาหากินและอยู่อาศัย ได้อย่างไม่ต้องหวาดกลัวว่าใครจะมาขับไล่และดำเนินคดี เพื่อเอาที่ดินผืนสุดท้ายของพวกเขาไป

ณฐาภพ สังเกตุ

GRID • LIST • PAGINATION

ผังเมืองก็เรื่องของชาวบ้าน

Reading Time: 2 minutesเพราะผังเมืองเป็นมากกว่าการกำหนดการใช้ที่ดิน แต่เป็นเรื่องของการต่อรองของคนในท้องถิ่นว่าต้องการเห็นเมืองพัฒนาไปในทิศทางไหน กระจายตัวอย่างไร

Pluto เจ้าหนูอะตอมกับโลกที่เต็มไปด้วยความเกลียดชัง

Reading Time: 3 minutesย้อนกลับไปประมาณยี่สิบปีก่อน ในช่วงทศวรรษที่ 2000 ได้มีการ์ตูนญี่ปุ่นจำนวนมากไม่ว่าจะเป็นอนิเมะหรือมังงะที่พูดถึงความขัดแย้งในตะวันออกกลาง ไม่ว่าจะทางตรงหรือทางอ้อม Pluto ของอุราซาวะ นาโอกิ ก็เป็นหนึ่งในนั้น
Pluto เป็นมังงะที่ถูกเขียนในปี 2003 โดยเป็นการเล่าเจ้าหนูปรมาณูมังงะจบในตอนที่ตีพิมพ์ช่วงทศวรรษที่ 1950 – 1960 ของเท็ตสึกะ โอซามุเสียใหม่ ให้มีความร่วมสมัยมากยิ่งขึ้น โดยอุราซาวะได้ใช้ตอนคลาสสิก ‘หุ่นยนต์ที่ยิ่งใหญ่ที่สุดในโลก’ เป็นพล็อตในการดำเนินเรื่อง โดยขยายจากการ์ตูนจบในตอนกลายเป็นมังงะยาว 8 เล่ม

คิสซิงเจอร์ในความทรงจำของอินเดีย

Reading Time: 2 minutesอาจจะเป็นเพราะคิสซิงเจอร์เป็นคนแรกที่ดำรงตำแหน่งทั้งรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการต่างประเทศและที่ปรึกษาความมั่นคงแห่งชาติ และได้กำหนดนโยบายการต่างประเทศและความมั่นคงของสหรัฐฯ ในช่วงสำคัญของสงครามเย็นเลยก็ว่าได้

รักหม้ายยอมเปลี่ยนแปลง? บทใหม่การเมืองภาคใต้กับหัวหน้าพรรคคนใหม่

Reading Time: 2 minutesวิกฤตที่เกิดขึ้นกับพรรคประชาธิปัตย์ครั้งนี้ ไม่ใช่แค่เรื่องของตัวพรรค แต่เกี่ยวโยงกับอุดมการณ์ทางการเมืองในภาคใต้ ซึ่งในบทสนทนานี้ De/code ชวน รศ. ดร. บูฆอรี ยีหมะ อาจารย์ประจำคณะมนุษยศาสตร์และสังคมศาสตร์ มหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลา มาร่วมถอดรหัสบทใหม่(?)ของการเมืองภาคใต้ ที่ไม่ใช่แค่ “ส่งเสาไฟฟ้าลงก็ชนะ” อีกต่อไป

จดหมายถึงลูกสาวฉบับที่ 1 : ลูกเกิดมาพร้อมกับของฟรี และการให้อย่างไม่มีเงื่อนไขของมนุษยชาติ

Reading Time: < 1 minuteการรอคอยส่วนมากทรมานและกระวนกระวาย แต่การรอคอย 9 เดือนนี้ ดูยาวนาน แต่ไม่ทรมาน เป็นการรอคอยที่เปี่ยมความสุข เป็นการรอคอยที่ไม่มีเงื่อนไขและความคาดหวังอะไรนอกจากที่จะได้เห็นเจ้าตัวน้อย

1 40 41 42 43 44 199

GRID • CAPTION

GRID • CARD • HIDE SUMMARY

Columnist,Inequality

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

วีรพร นิติประภา
Crack Politics,Play Read

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

วิภาพร วัฒนวิทย์
Welfare state

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

สิทธิพล ชูประจง
Backpack Journalist,Documentary,Sustainability,VDO

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

Decode
Crack Politics,Interviews,News,Young Spirit

‘เราชนะแล้ว’ ใคร ‘ปลดแอก’ ถอดความสัมพันธ์ระหว่างภาษา กาลเวลา และประชาธิปไตยข้ามรุ่น

Reading Time: 4 minutesถอดรหัสที่มาของคำว่า ‘ปลดแอก’ ในความหมายของกลุ่ม Free people ว่า สำหรับพวกเขาแล้ว ‘แอก’ นี้คืออะไร และนัยยะเบื้องหลังการก่อตั้งองค์กรใหม่อย่าง ‘คณะประชาชนปลดแอก’ ขึ้นมา มีจุดประสงค์อย่างไร ปิดท้ายด้วยคำถามที่ว่า เขามองเห็นชัยชนะจากการต่อสู้ในครั้งนี้แล้วหรือยัง นอกจากนี้เพื่อไม่ให้ดีกรีของบทความนี้ร้อนแรงจนเกินไป Decode เลยชวน ครูทอม คำไทย จักรกฤต โยมพยอม มาเล่าเชิงอรรถสนุกๆ ของ คำว่าปลดแอกว่า คำคำนี้ถูกใช้อยู่ในบริบทไหนบ้าง และ ในฐานะครูภาษาไทย เขาคิดเห็นอย่างที่ภาษาภายในม็อบทุกวันนี้ปังปุริเย่ขึ้นทุกวันจนหลายคนตามไม่ทัน

ภาวิณี คงฤทธิ์
Play Read,Young Spirit

อัลกอริทึมหรือเธอที่ไร้หัวใจ

Reading Time: 2 minutesหนังสือที่ไม่ได้ยัดเยียดการมองโลกของอัลกอริทึมให้เป็น ขาวหรือดำ, ผู้แจ้งหรือโง่เขลา หากแต่พาเราเข้าหลังบ้านของเอไอ เพื่อเรียนรู้ข้อผิดพลาดและตั้งคำถามกับอัลกอริทึมรอบตัวมากขึ้น ที่สำคัญคือทำให้เราในฐานะผู้อ่านเห็นพ้องว่า ยกอัลกอริทึมออกจากผู้ควบคุมสักทีเถอะ! นั่นคือวิธีเดียวที่จะตัดสินใจว่ามันคู่ควรกับอำนาจหรือไม่ โชคร้ายที่เราไม่มีสิทธิมีเสียงเรื่องอำนาจและขอบเขตของอัลกอริทึมรอบตัวเลยสักนิด

ภัทราภรณ์ ศรีทองแท้
Crack Politics,Interviews

“มีคนใจบางกับความอยุติธรรม” #เดินทะลุฟ้า เก็บปัญหารายทาง-พิสูจน์การเรียกร้องแบบสันติชน

Reading Time: 3 minutesวันที่ 16 ของกิจกรรม #เดินทะลุฟ้า ตามหาอนาคต กับ 4 ข้อเรียกร้อง คือ ปล่อยเพื่อนเรา ยกเลิก 112 เขียนรัฐธรรมนูญใหม่ และ พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี ลงจากตำแหน่ง Decode คุยกับแกนนำการเคลื่อนไหวของกลุ่มต่าง ๆ ที่เข้าร่วมขบวนเดินเท้าเพื่อความฝันประเทศที่มีเสรีภาพ แต่กว่าจะถึงวันนั้น ก่อนที่ฟ้าจะทะลุ…พวกเขาต้องเสียดฟ้าแค่ไหน

กัลยาวีร์ แววคล้ายหงษ์
Inequality,Welfare state

เมืองที่เป็นธรรม

Reading Time: 4 minutesเป็นอย่างไร แต่ไม่ได้แปลงสู่รูปธรรมหรือระดับนโยบาย ส่วนนักสังคมศาสตร์ซึ่งก็เรียกร้องหาความยุติธรรมทางสังคม แต่ไม่ได้ถกเถียงอย่างจริงจังว่า ความยุติธรรมคืออะไร ส่วนนักผังเมือง (urban planners) ยิ่งหนักเข้าไปอีกเพราะไม่ค่อยสนใจเรื่องความยุติธรรม ไม่ตั้งคำถามว่า การวางแผนพัฒนาเมืองนำไปสู่ความเป็นธรรม หรือขยายความเหลื่อมล้ำมากขึ้น

รศ.ดร.บุญเลิศ วิเศษปรีชา

GRID • CONTENT

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

ผู้อพยพหน้าใหม่ในพรมแดนสีเทา

Reading Time: 3 minutesแรงงานอพยพ กับ ผู้ลี้ภัยสงคราม กลุ่มคนที่แตกต่างกันด้วยฤทธิ์กฎหมาย หากแต่เมื่อคลี่ดูดี ๆ แล้ว พวกเขาคือ ผู้อพยพข้ามชาติที่แสวงหา “แหล่งพักพิง”

ไดอารี่แม่น้ำโขง (ปฐมบท) : ลำนำโขงบ่คือเก่า

Reading Time: 2 minutesDecode หยิบเรื่องเล่าจากปลายปากกาของคนหนุ่มสาว(คนเมือง)พูดแทน “แม่น้ำโขง” เมื่อ”ตัวฉัน” เป็นคน และเมื่อ”ตัวฉัน” กลายเป็นแม่น้ำโขง ฉันรู้สึกต่างออกไปอย่างไร

เห็นต่างไม่แย่ แค่เราไม่เคย ‘ฟัง’ ทุกเสียง เริ่มบทสนทนากับ ‘คนแปลกหน้า’ ทะลุกราฟเศรษฐศาสตร์พฤติกรรม

Reading Time: 3 minutes การเห็นต่างไม่ใช่เรื่องแย่ แต่เป็นเรื่องดี ๆ ที่จะสามารถขับเคลื่อนสังคมให้เข้าสู่สังคมที่ดีขึ้น ผ่านการขบคิด การตั้งคำถาม และการรับฟังเสียงทุกเสียงอย่างแท้จริง

MIX

Columnist,Inequality

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

วีรพร นิติประภา
Crack Politics,Play Read

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

วิภาพร วัฒนวิทย์
Welfare state

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

สิทธิพล ชูประจง
Backpack Journalist,Documentary,Sustainability,VDO

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

Decode
Conflict Resolution,Environment

หักดิบทุนพลังงานใน COP28 กรีนพีซลุ้น PDP ปลายปีไม่มีถ่านหิน

Reading Time: 3 minutesธารา บัวคำศรี ผู้อำนวยการกรีนพีซ ประเทศไทย กล่าวพร้อมระบุว่า การปลดแอกจากเชื้อเพลิงฟอสซิล ยุติการสำรวจแหล่งใหม่ และเพิ่มพลังงานหมุนเวียนเป็นสิ่งที่ต้องทำไปพร้อม ๆ กัน ในขณะที่รายงานความคืบหน้าในการทบทวนสถานการณ์และการดำเนินงานระดับโลก (Global Stocktake Synthesis Report) จะเข้มข้นมากขึ้นใน COP28 ซึ่งสามารถเป็นตัววัดศักยภาพที่เกิดขึ้นว่าจะหน้าตาเป็นอย่างไร เพราะความสำเร็จของ Global Stocktake ก็คือความสำเร็จของ COP28

ณัฐพร เทพานนท์

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

นิรโทษกรรม ตรงไป…ไม่สุดซอย ‘ไม่ใช่ก้าวแรกที่สังคมเดินทางมาถึง’ แต่เป็นก้าวแรก(อีกครั้ง)ในรอบ 20 ปี

Reading Time: 3 minutesตามหาความยุติธรรมระยะเปลี่ยนผ่านผ่านการนิรโทษกรรมกับ พูนสุข พูนสุขเจริญ หัวหน้าฝ่ายวิจัยและกฎหมาย ศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชน กับการขับเคลื่อนร่างพ.ร.บ.นิรโทษกรรมประชาชน เมื่อก้าวแรกคือการนิรโทษกรรม ก้าวต่อไปยิ่งสำคัญคือการตามหาความปรองดองที่แท้จริงในสังคมไทย

ฟิลาเดลเฟียลูกอีสาน นิยายเรื่องยาวของการต่อต้านอำนาจนิยม รัฐรวมศูนย์

Reading Time: 3 minutesการตั้งมั่นทางอุดมการณ์ที่จะไม่ยอมอยู่ภายใต้อำนาจศูนย์กลางของรัฐไทย สะท้อนผ่านความคิดของวิทยากร โสวัตร หรือ “พี่เจี๊ยบ” นักอ่าน นักเขียน และคนลาวอีสานที่มีใจรักหนังสือ ปัจจุบันเขาทำร้านหนังสืออิสระชื่อว่า ฟิลาเดลเฟีย ในจังหวัดอุบลราชธานี ซึ่งเรื่องราวของที่นี่ไม่ได้มีแค่หนังสือเพียงอย่างเดียว แต่พื้นที่แห่งนี้เกี่ยวข้องกับเรื่องประวัติศาสตร์ การเมือง สังคม เศรษฐกิจหลายแง่มุม ทั้งยังเชื่อมโยงกับตัวตนของวิทยากร

เหลื่อมล้ำ อำนาจนิยม และความจนของการลงทะเบียนเราชนะ

Reading Time: < 1 minuteถ้ามีเงิน ฉันก็เป็นคนดีได้มากกว่าคนพวกนี้อีก คือวรรคทองในหนังดังเรื่อง Parasite ตอนผู้หญิงคนจนตอบผัวที่เอ่ยปากชมผู้หญิงร่ำรวยเจ้าของบ้านว่าเป็น “คนดี”

18+ ขอนิยามจะนะ เขียนสมการพัฒนาใหม่ในสำนึกของทุน-รัฐ “ชวนปู่ประยุทธ์ ถอดสูท แล้วไปเที่ยวบ้านหนู…”

Reading Time: 3 minutesถ้าบ้านของคุณอยู่ตรงนี้…ตรงที่เลี้ยวซ้ายจากประตูหน้าบ้านก็มองเห็นน้ำทะเลใสๆ และถ้าเดินต่อไปอีกไม่ถึง 30 ก้าว ปลายเท้าก็จะจรดลงบนพื้นทรายนุ่ม ๆ สีขาว จากนั้นเงยหน้า 90 องศา แล้วพักสายตาไปกับชายหาดทอดยาว ซึ่งเต็มไปด้วยเรือประมงพื้นบ้านหลายสิบลำจอดเทียบท่าการันตีปากท้องของวันนี้

SLIDER • HERO

Columnist

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

Crack Politics

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

Welfare state

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

Backpack Journalist

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

Columnist

51,000 ล้านตันต้องใช้หูฟัง

Reading Time: 2 minutesโลกเราไม่ได้ขาดแคลนเศรษฐีที่คิดการใหญ่ที่เที่ยวบอกชาวบ้านว่าควรทำอะไร หรือพวกที่คิดว่าเทคโนโลยีจะแก้ปัญหาได้ทุกอย่าง แม้แต่เกสต์ที่เป็นคนรวยคนหนึ่งที่บ้าเทคโนโลยี และมองหาเทคโนโลยีมาแก้ไขปัญหาแทบทุกเรื่อง แต่พอเป็นเรื่องการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ เขาย่อมรู้ดีว่านวัตรกรรมไม่ใช่สิ่งเดียวที่จะแก้ปัญหา

News

นิติศาสตร์ของการจับขัง “หยกได้ปลุกผู้ใหญ่ในประเทศนี้ให้ตื่นขึ้น”

Reading Time: 2 minutesผู้ต้องหาคดี 112 ที่อายุน้อยที่เคยมี ประวัติศาสตร์หน้าใหม่ของกระบวนการยุติธรรมไทย และการผดุงอำนาจนิยมที่ต้องแลกมาด้วยผลร้ายและราคาแสนแพง

SLIDER • CARD

Columnist,Inequality

ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ

Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า  กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา  ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต  คดโกง  หลอกลวงแทบทุกมิติ  สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน  แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน  จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน   

วีรพร นิติประภา
Crack Politics,Play Read

พรรคราชการไม่มีวันตาย

Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป                          เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]

วิภาพร วัฒนวิทย์
Welfare state

เลือกแล้วที่จะ…

Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล

สิทธิพล ชูประจง
Backpack Journalist,Documentary,Sustainability,VDO

AFTER Documentary Series

Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง

Decode
Crack Politics

สังคมที่แตกร้าว สัญญาณอันตรายของการเมืองอเมริกา

Reading Time: < 1 minuteการลอบสังหารนักการเมืองเป็นความรุนแรงที่เลวร้าย แต่มิใช่สิ่งแปลกใหม่ในสังคมการเมืองอเมริกัน ที่ผ่านมาเคยมีประธานาธิบดีถูกลอบสังหารจนถึงแก่ชีวิตแล้ว 4 ราย (อับราฮัม ลินคอล์น, จอห์น เอฟ เคนเนดี ฯลฯ) ไม่นับรวมอดีตประธานิบดีอีกหลายรายที่ตกเป็นเป้าหมายของความพยายามลอบสังหารทว่ารอดชีวิตมาได้ เหตุการณ์ความรุนแรงในวันที่ 17 ก.ค. ไม่ใช่เรื่องที่เหนือการคาดการณ์ในบรรยากาศที่สังคมอเมริกาแตกแยกอย่างรุนแรงที่สุดยุคหนึ่งในประวัติศาสตร์

รศ.ดร.ประจักษ์ ก้องกีรติ
Columnist

สนพ.เล็ก แต่ ‘Passion ใหญ่’ บทสนทนานิยายยูริกับ lily house.

Reading Time: 2 minutesจริงๆ แล้วนิยายวายไม่ได้จำกัดอยู่แค่ในขอบเขตชายรักชายเท่านั้น แต่ยังรวมไปถึงนิยายประเภทหญิงรักหญิงหรือที่เรียกว่ายูริ (Yuri) ด้วยเช่นกัน

ธีทัต จันทราพิชิต
Economy,Inequality

04.00 น. แด่ทุกชีวิตในเที่ยวแรก

Reading Time: 3 minutesรถเมล์เคลื่อนตัวผ่านเวลา 04.00 น. ได้ไม่นาน ก็หยุดจอดที่ป้ายตลาดบางขัน ประตูรถเปิดออกรับผู้หญิง คนหนึ่ง ที่ยืนรออยู่ใต้แสงไฟสลัว ๆ ที่ริมถนน พร้อมกับถุงพลาสติกพะรุงพะรังเอามากองไว้บนพื้นรถเมล์ เธอคือพี่ปัน อายุ 49 ปีแม่ค้าขายไก่ทอดแบบรถเข็นบริเวณหน้าอาคารชินวัตรทาวเวอร์ย่านจตุจักร ด้วยความโชคดีที่เราได้นั่งข้างกัน จึงพลางสนทนาแก้เหงาบนรถเมล์ที่ดูพลุกพล่าน

อิศเรส เตชะเจริญกิจ
News

4,300 คดี ระเบิดเวลาทางการเมืองในระยะเปลี่ยนผ่าน

Reading Time: 3 minutesตามบันทึกของศูนย์ทนายความเพื่อสิทธิมนุษยชนมีคดีความความที่เกิดจากแรงจูงใจทางการเมืองมากกว่า 4,000 คดี สูงสุดเป็นประวัติการณ์ที่มีคดีความทางการเมืองเกิดขึ้น ในช่วงที่มีรัฐบาลจากการยึดอำนาจโดยคณะรัฐประหาร และรัฐบาลจากการเลือกตั้ง

ฟาห์เรนน์ นิยมเดชา
Play Read

ปีศาจยามวิกาล

Reading Time: 2 minutes‘ปีศาจยามวิกาล’ เป็นหนังสือ ที่คงจะบอกได้ว่าคุณภาพ ไม่ได้ดี แต่ก็ไม่ได้แย่ โดย ‘ปีศาจยามวิกาล’ คือ นวนิยายเรื่องที่สามจากปลายปากกาของซุมิโนะ โยรุผู้เขียน ‘ตับอ่อนเธอนั้น ขอฉันเถอะนะ’ และ ‘ฝันถึงเรื่องนั้นอีกแล้ว’ แม้ตัวเนื้องานของปีศาจยามวิกาลจะด้อยกว่าสองงานแรกเกือบทุกด้าน แต่ยังนับว่าเป็นหนังสือที่มีคุณภาพ โดยถึงจะมีเนื้อหาที่หนัก แต่ยังอยู่ในขอบเขตที่เรียกได้ว่าอ่านง่าย

ธีทัต จันทราพิชิต

SLIDER TO GRID • CAPTION