
SLIDER • HEADLINE
GRID • HERO
Crack Politics
สิทธิมนุษยชนที่ ‘รัฐบาลทำหล่นหาย’ ใต้คำพิพากษา 112 นิรโทษกรรมประชาชนยังมี (หวัง) ?
Reading Time: 4 minutesเมื่อนิรโทษกรรมไม่ใช่ของทุกคน ความเป็นธรรมที่แท้จริงจึงไม่อาจเกิดขึ้น วิกฤตสิทธิมนุษยชนใต้เงามาตรา 112 ก้าวต่อไปของพ.ร.บ. นิรโทษกรรม ที่สะเทือนทั้งสถาบันและประเทศไทย
Columnist
ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ
Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต คดโกง หลอกลวงแทบทุกมิติ สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน
Crack Politics
พรรคราชการไม่มีวันตาย
Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]
Welfare state
เลือกแล้วที่จะ…
Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล
Backpack Journalist
AFTER Documentary Series
Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง
Play Read
ประวัติศาสตร์ความเหลื่อมล้ำ: ความมั่งคั่งและความขัดแย้งในสังคมไทย
Reading Time: < 1 minuteข้อถกเถียงหลักของงานชิ้นนี้ ความขัดแย้งทางเศรษฐกิจคือปัจจัยหลักของความขัดแย้งทางการเมืองทั้งช่วงก่อนและหลังการปฏิวัติ พ.ศ. 2475
GRID • CARD
สิทธิมนุษยชนที่ ‘รัฐบาลทำหล่นหาย’ ใต้คำพิพากษา 112 นิรโทษกรรมประชาชนยังมี (หวัง) ?
Reading Time: 4 minutesเมื่อนิรโทษกรรมไม่ใช่ของทุกคน ความเป็นธรรมที่แท้จริงจึงไม่อาจเกิดขึ้น วิกฤตสิทธิมนุษยชนใต้เงามาตรา 112 ก้าวต่อไปของพ.ร.บ. นิรโทษกรรม ที่สะเทือนทั้งสถาบันและประเทศไทย
ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ
Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต คดโกง หลอกลวงแทบทุกมิติ สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน
พรรคราชการไม่มีวันตาย
Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]
เลือกแล้วที่จะ…
Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล
AFTER Documentary Series
Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง
ดินแดงแห่งความรุนแรง
Reading Time: 3 minutesดินแดงคือผู้คน ความคิด ชีวิต จิตใจ
สัญญาณเงียบบนหอคอยงาช้าง พรากความเป็นมนุษย์ในวงจรวิชาการกระแสหลัก
Reading Time: 3 minutesร่วมตั้งคำถามต่อระเบียบประเพณีปฏิบัติของนักสังคมศาสตร์กระแสหลัก กับ วัจนา เสริมสาธนสวัสดิ์ ในวันที่กรอบการทำงานวิชาการที่มีขึ้นเพื่อศึกษามนุษย์พรากความเป็นมนุษย์ไปจากผู้ศึกษาเป็นอันดับแรก
สัตว์ไร้บ้าน วงจรที่ไม่มีวันจบ
Reading Time: 2 minutesวิกฤตการณ์สัตว์ไร้บ้านทั้งในอดีตและปัจจุบัน และร่วมไขรหัสวิธีการแก้ไขปัญหานี้ในระยะยาว ภายใต้ความร่วมมือจากทุกฝ่าย
GRID • LIST • PAGINATION
คิดถึงวีรชนคนสามัญ: 50 ปี 14 ตุลา
Reading Time: 3 minutes“แม่ผมมีร้านขายของในกรมทหารที่สนามบินน้ำ ผมช่วยแม่ขายของ” ประเวศเล่า “ช่วงนั้นทหารเขาปิดไม่ให้คนเข้าออก แล้วก่อนหน้านั้นมันก็มีการชุมนุมมาเรื่อย ผมอยากไปแต่ก็ไปไม่ได้เพราะเขาไม่ให้ออกจากค่ายทหาร พอมาถึงวันนั้นมันเป็นวันอาทิตย์ วันหยุด ผมแอบมุดรั้วหนีออกไปจนได้ ก็ไม่รู้อะไรมันดลใจให้ออกไป” แล้วประเวศก็ยกเหตุของสิ่งที่เกิดขึ้นกับเขาในวันนั้นให้เป็นเรื่องของการที่ “คนมันจะโดนยิงน่ะ”
วิศวกรผู้ถูกซ้อมทรมาน ลุกขึ้นสู้กับอำนาจรัฐ จนกว่าความยุติธรรมจะบังเกิด
Reading Time: 3 minutesอรรถสิทธิ์ย้อนกลับไปเล่าถึงความทรงจำในคืนวันดังกล่าวที่เขาถูกซ้อมทรมาน เขาบอกว่านอกจากพ.ต.ท. พีรรัฐ โยมา ที่เป็นคนทำร้ายร่างกายเขา ตำรวจคนอื่นๆ กลับเลือกปฏิบัติตามคำสั่งและเลือกที่จะไม่ยับยั้งเหตุการณ์ทั้งที่รู้ว่าเป็นสิ่งที่ผิด พวกเขาเกรงกลัวอำนาจผู้บังคับบัญชา มากกว่าความถูกต้องตามหลักกฎหมายและหลักมนุษยธรรม อรรถสิทธิ์เป็นหนึ่งในผู้ถูกซ้อมทรมาน ที่ลุกขึ้นมาเรียกร้องความเป็นธรรม และเข้าไปเป็นส่วนหนึ่งในการจัดทำพ.ร.บ.ป้องกันการทรมานและอุ้มหายฯ โดยการให้ข้อมูล แต่ในสังคมไทยยังมีผู้ถูกซ้อมทรมานอีกนับหลายราย ที่ไม่มีโอกาสได้ออกมาเรียกร้องความเป็นธรรมให้แก่ตัวเอง ด้วยความหวาดกลัวที่พวกเขาต้องเผชิญ
ความลับของฟ้า เปลี่ยนไปเมื่อได้รู้จัก รักเมื่อได้มอง
Reading Time: 3 minutesความลับที่ได้จากฟ้า ยิ่งฟ้ากว้างเท่าไร ยิ่งต้องทำตัวให้เล็ก สิ่งเดียวที่จะกว้างตามฟ้าได้มีเพียง “ใจ” เท่านั้น(beginner’s mind) เมื่อไรที่ตระหนักได้เสมอว่าตัวเราเล็ก ฟ้าจะก็ค่อยๆ เผยความลับบางอย่าง
18 ปีที่ยังมี ‘เบอร์รีเลือด’ ทางออกจากป่าสน เขาวงกตแห่งการค้าทาสสมัยใหม่
Reading Time: 3 minutesจากรัฐสภาไทยถึงฟินแลนด์-สวีเดน กับทางแก้ไขปัญหาแรงงานไทยในขบวนการค้าทาสสมัยใหม่ ช่องโหว่ภายใต้คำว่า โควตา ที่บริษัทนายหน้าและบริษัทแม่ใช้ขูดรีดแรงงาน ในขณะที่ภาครัฐยังไร้ซึ่งทางออกที่รัดกุม จนนำไปสู่ข้อสงสัย หรือเม็ดเงินหลักพันล้านจึงทำให้ขบวนการค้าทาสสมัยใหม่ยังคงอยู่และไร้ซึ่งการลงดาบต่อบริษัทเหล่านี้อย่างจริงจังจากกระทรวงแรงงาน กระทรวงต่างประเทศ และรัฐบาลทั้ง 3 ประเทศ
ลาดูแลหัวใจ เมื่อชีวิตคนเป็นมากกว่าแรงงาน
Reading Time: < 1 minuteคำถามสำคัญคือชีวิตของคนไม่ใช่แค่แรงงาน และไม่ได้อยู่คนเดียวในโลกใบนี้ มีความเปราะบางหลายอย่างที่มนุษย์พึงได้รับการดูแล ที่ไม่ใช่เพียงแค่แรงงานแต่หมายถึงแง่มุมอื่นที่ไม่เกี่ยวกับงาน ไม่เกี่ยวกับตัวเอง เราสามารถลาเพื่อยืนยันความเป็นมนุษย์ของเราได้หรือไม่
ผลผลิตของการเป็นมนุษย์
Reading Time: < 1 minuteไม่มีใครรู้ว่าเช้าธรรมดา ๆ และแรงบันดาลใจเล็กจ้อยราวประกายหิ่งห้อยในมืดมนจะพาคนไปไกลได้ถึงไหน …ไม่มี
GRID • CAPTION
GRID • CARD • HIDE SUMMARY
GRID • CONTENT
สิทธิมนุษยชนที่ ‘รัฐบาลทำหล่นหาย’ ใต้คำพิพากษา 112 นิรโทษกรรมประชาชนยังมี (หวัง) ?
Reading Time: 4 minutesเมื่อนิรโทษกรรมไม่ใช่ของทุกคน ความเป็นธรรมที่แท้จริงจึงไม่อาจเกิดขึ้น วิกฤตสิทธิมนุษยชนใต้เงามาตรา 112 ก้าวต่อไปของพ.ร.บ. นิรโทษกรรม ที่สะเทือนทั้งสถาบันและประเทศไทย
ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ
Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต คดโกง หลอกลวงแทบทุกมิติ สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน
พรรคราชการไม่มีวันตาย
Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]
เลือกแล้วที่จะ…
Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล
AFTER Documentary Series
Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง
มิโล แมวน้อยกระโดดไม่เป็น
Reading Time: 3 minutesในบรรดาสิ่งมีชีวิตที่นอกเหนือจากมนุษย์ แมวเป็นสัตว์ที่แสนพิเศษ หรือพูดให้ตรงกว่านั้นก็คือไม่ใช่แมวประเภทจรจัดทั่วไป แต่เป็นบรรดาแมวที่มีเจ้าของทั้งหลาย เพราะมันจะถูกประเคนทั้งอาหารที่แสนอร่อย และที่อยู่อาศัยที่แสนสบาย โดยพื้นฐานทางธรรมชาติของสัตว์ที่ถูกออกแบบให้เป็นผู้ล่าและผู้ถูกล่า
บางขณะฉันก็อยากกดปุ่มหัวเราะ
Reading Time: < 1 minuteกวีนิพนธ์ ลำดับที่ 24 ของ ด๊ะ โรสนี นูรฟารีดาในคอลัมน์ The Passenger ของเว็บไซต์ Decode.plus
หนึ่งร้อยปีแห่งความโดดเดี่ยว
Reading Time: 2 minutesวรรณกรรมคลาสสิก ที่ต้องยอมรับก่อนเปิดอ่าน ว่าไม่ใช่จะอ่านจบได้ง่าย ๆ ไม่ใช่เพราะเนื้อเรื่องแสนน่าเบื่อ แต่เพราะสลักภาษาที่คมคาย ชวนตีความ การลำดับเนื้อเรื่อง อีกทั้งชื่อตัวละครที่ชวนสับสนจนต้องขีดเส้นด้วยปากกาว่าใครเป็นใครเพราะนี่คือเรื่องราวของ 1 ตระกูลแต่หกลำดับชั่วอายุคน ที่ส่งต่อการปกครองจากรุ่นสู่รุ่น แม้ในบางช่วงจะมีผู้ปกครองจากรัฐส่วนกลางเข้ามา ซึ่งนี่คือเหตุผลที่ทำให้สับสนกับตัวละครสำคัญ เพราะสายตระกูลบวนเดียที่เปลี่ยนรุ่นไปตามลำดับ แต่ถ้าหากหลงรักเข้าแล้ว จะให้ต้องเปิดอ่านอีกกี่รอบ ผมก็เชื่อว่าทุกคนจะอ่านจบ เพราะนี่แทบจะเป็นวรรณกรรมประวัติศาสตร์ชุดย่อของมวลมนุษยชาติ
MIX
สิทธิมนุษยชนที่ ‘รัฐบาลทำหล่นหาย’ ใต้คำพิพากษา 112 นิรโทษกรรมประชาชนยังมี (หวัง) ?
Reading Time: 4 minutesเมื่อนิรโทษกรรมไม่ใช่ของทุกคน ความเป็นธรรมที่แท้จริงจึงไม่อาจเกิดขึ้น วิกฤตสิทธิมนุษยชนใต้เงามาตรา 112 ก้าวต่อไปของพ.ร.บ. นิรโทษกรรม ที่สะเทือนทั้งสถาบันและประเทศไทย
ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ
Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต คดโกง หลอกลวงแทบทุกมิติ สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน
พรรคราชการไม่มีวันตาย
Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]
เลือกแล้วที่จะ…
Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล
AFTER Documentary Series
Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง
‘อูยองอู’ ไม่ได้อยู่ในชีวิตจริง
Reading Time: 2 minutesท่ามกลางกระแสซีรีส์เกาหลีเรื่องดังที่พูดถึงบุคคลออทิสติก ไม่เพียงแต่มีความจำที่โดดเด่นและความสามารถเข้าขั้นอัจฉริยะ แต่เรื่องราวยังดำเนินไปรอบๆคนใกล้ชิด เพื่อน ครอบครัว หรือแม้แต่ความสัมพันธ์ในรูปแบบคนรักได้อย่างน่าสนใจ ชวนให้พวกเราแฟนซีรีส์สงสัยว่าในชีวิตจริงนั้น คนออทิสติกกำลังเผชิญกับอะไร แตกต่างจากตัวละครที่ปรากฎในหน้าจอมากน้อยแค่ไหน มีความจริงระหว่างบรรทัดในบทสนทนาของตัวละครหรือไม่ ?
สิทธิมนุษยชนที่ ‘รัฐบาลทำหล่นหาย’ ใต้คำพิพากษา 112 นิรโทษกรรมประชาชนยังมี (หวัง) ?
Reading Time: 4 minutesเมื่อนิรโทษกรรมไม่ใช่ของทุกคน ความเป็นธรรมที่แท้จริงจึงไม่อาจเกิดขึ้น วิกฤตสิทธิมนุษยชนใต้เงามาตรา 112 ก้าวต่อไปของพ.ร.บ. นิรโทษกรรม ที่สะเทือนทั้งสถาบันและประเทศไทย
ผุพังทุกหย่อมหญ้าด้วยน้ำมือมหามิจ
Reading Time: 2 minutesวีรพร นิติประภา เขียนถึง รัฐจำเป็นต้องยอมรับความจริงว่า กฏหมายเอื้อจีนและมีช่องโหว่มากมายของเรา ช่วยให้ทุนจีนทั้งเทาและไม่เทาร่วมกับข้าราชการของเราเองสร้างสภาพแวดล้อมที่อุดมสมบูรณ์สำหรับการทุจริต คดโกง หลอกลวงแทบทุกมิติ สิ่งเหล่านี้ไม่เพียงแต่บ่อนทำลายเศรษฐกิจของประชาชน แต่ยังกัดกร่อนความมั่นคงของราชการไปพร้อมๆ กัน จนไม่รู้จะเริ่มต้นสะสางแก้ไขตรงไหนก่อน
พรรคราชการไม่มีวันตาย
Reading Time: 2 minutesก่อนจะถึงบรรทัดสุดท้าย ก็ ‘เบื่อหน่าย’ ซะก่อน หลายปีมานี้คนไทยยื่นภาษีง่ายขึ้นผ่านระบบออนไลน์ ใช่ ใช่ มันง่ายและสะดวกมากขึ้น เป็นวิธีการที่พยายามอำนวยความสะดวก ลดรูปความเป็นราชการโดยใช้ระบบออนไลน์เป็นตัวช่วย แต่แค่ลดรูปเท่านั้น รากทางความคิดเชิงระบบระเบียบยังอยู่ ต้นปี 2568 เพื่อนของเรายื่นภาษีผ่านระบบออนไลน์ ผ่านไปหลายเดือนจนเราได้เงินภาษีโอนคืนมา แต่ใน User ของเพื่อนยังแจ้งเตือนในระบบว่าขอเอกสารเพิ่ม เขาส่งเอกสารเข้าระบบตามที่มีการแจ้งว่ายังขาด มันน่าจะจบใช่ไหม ? แต่ยัง ยังไม่ได้เงินคืนแม้เวลาผ่านไปนานหลายเดือนจนเกือบถอดใจ ได้ภาษีคืนรึยัง ? เราถาม เพราะความยุ่งยากในการติดต่อเจ้าหน้าที่ทำให้เราไม่ได้รับคำถาม คำถามที่ว่าวนซ้ำมากกว่า 3 ครั้งในรอบหนึ่งเดือน ในที่สุดเพื่อนของเราก็ต่อสายโทรกลับไปที่เจ้าหน้าที่ภาษีในจังหวัดชุมพร แต่เจ้าหน้าที่สรรพากรบอกเรื่องการยื่นเอกสารเพิ่มเติมดังกล่าวยังค้างอยู่ที่ศูนย์ใหญ่ในจังหวัดสุราษฎร์ธานี อย่างเดียวที่ทำได้คือ รอ รอ รอต่อไป เดือนเศษไม่ได้รับการตอบกลับจากเจ้าหน้าที่ ผู้ยื่นภาษีติดต่อไปผ่านเบอร์โทรศัพท์หน่วยงานราชการ และอย่างที่รู้โทรไม่สำเร็จในครั้งแรก หลายวันต่อก็ยังโทรจนโชคเข้าข้าง หลังรอสายอยู่หลายนาทีเจ้าหน้าที่ปลายสายแจ้งว่ามีการกรอกหมวดหมู่ที่มารายได้พิเศษผิดประเภท ผู้ยื่นภาษียืนยันกลับว่า ไม่มีหมวดหมู่ดังกล่าวในระบบ และเราเองซึ่งมีรายรับในหมวดหมู่เดียวกันนั้นก็ยืนยันว่าไม่มีหมวดหมู่ให้เลือกกรอกตามที่เจ้าหน้าที่อ้าง ตัวเราจึงเลือกกรอกหมวดหมู่อื่นที่ใกล้เคียงกัน ซึ่งไม่พบปัญหาเพราะได้เงินคืนมาจากสรรพากรมา 3-4 เดือนก่อนหน้านี้แล้ว เจ้าหน้าที่ปลายสายตอบกลับหลังคุยเป็นเวลาหลายนาที เธอบอกให้เขาเขียนเอกสารชี้แจงและขอแก้ไขหมวดหมู่เงินได้ใหม่ด้วยลายมือ เขียนในกระดาษแล้วลงนามกำกับ จากนั้นก็อัปโหลดลงในระบบออนไลน์ เจ้าหน้าที่เธอต้องการเอกสารที่ว่าไปทำไมกัน ทั้ง ๆ […]
เลือกแล้วที่จะ…
Reading Time: 2 minutesจุดร่วมของพวกเขาที่พบนอกเหนือจากอาการป่วยที่หนักหนาและความเป็นคนไร้บ้าน พวกเขามักปฏิเสธการช่วยเหลือให้ได้เข้าสู่การรักษาในโรงพยาบาล ทำไมเขาถึงเลือกแบบนั้น ทำไม… เป็นคำถามค้างคาใจอยู่พอสมควร คำถามที่ไม่เคยได้รับคำตอบจากเจ้าตัว คนที่เลือกแล้วที่จะไม่ไปโรงพยาบาล
AFTER Documentary Series
Reading Time: 3 minutesDecode Original Documentary Series ในเครื่องหมายคำถาม Our World Heritage in Danger? เรื่องราวของมนุษย์ผู้โดดเดี่ยวเฝ้ามองสิ่งมีชีวิตอื่นนอกจากตัวเขาเอง
อำนาจ ศิลปะ และการมองเห็น
Reading Time: 2 minutesหากว่าการเมืองถูกสร้างภาพจำมาว่าคือความวุ่นวาย และศิลปะคือความบริสุทธิ์ที่คอยจรรโลงใจ ศิลปะและการเมือง 2 สิ่งนี้ควรแยกออกจากกันหรือเปล่า?
‘การเมืองทัศนา’ หนังสือที่เขียนโดย ผศ.ดร.บัณฑิต จันทร์โรจนกิจ อาจารย์ประจำภาควิชาการปกครอง และดำรงตำแหน่งรองคณะบดีคณะรัฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ที่จะพาเราย้อนกลับไป สำรวจอำนาจศิลปะที่ถูกใช้คู่ขนานไปกับการเมือง
ความรักไม่ต้องมากมายแค่รักษามันไว้ให้ยาวนาน : ชวนอ่านวิทยานิพนธ์ว่าด้วยความรักในโลกเหลื่อมล้ำ
Reading Time: < 1 minuteความรักไม่ต้องมากมายแค่รักษามันไว้ให้ยาวนาน เป็นประเด็นที่ถูกตั้งในวิทยานิพนธ์เล่มนี้ แต่คำถามง่าย ๆ คือ แต่ละคนสามารถรักษาความรักได้เท่า ๆ กันหรือไม่ หรือในอีกทางหนึ่งผู้คนที่มีประสบการณ์ที่หลากหลายแตกต่างกัน พื้นหลังทางเศรษฐกิจสังคมแตกต่างกันจะนิยามความรักเหมือนกันหรือไม่ เป็นคำถามที่มนุษย์ถามกันมาหลายศตวรรษ ทั้งในประวัติศาสตร์ บทกวี บทเพลงที่เราต่างเพียรถามกันว่า “รักคืออะไร” ในงานวิจัยนี้ได้ฉายภาพให้เห็นว่า สำหรับอารยธรรมของมนุษย์ นิยามความรักแบบทางการในแต่ละยุคสมัยก็มีความแตกต่างกัน
คำถามท้ายบทเรียนเป็นอำนาจที่รัฐอนุญาตให้ถาม กับการลาออกของ ‘ครูพล’ ชวนเด็กล้ำเส้นนอกบทเรียน
Reading Time: 3 minutesครูผู้ตั้งคำถามต่อวิธีการสอนที่ดีตามแบบฉบับที่รัฐคาดหวัง กล่าวกับฉันในวันที่เราถามถึงอำนาจที่รัฐมอบให้เรารับรู้ประวัติศาสตร์ชาติ คำถามที่เราถามได้อย่างเปิดกว้างวนเวียนในเวิ้งคำตอบที่รัฐมอบให้ในวิชาเรียน แบบฝึกหัดท้ายบทเรียนของวิชาประวัติศาสตร์แต่ละบทคือใจความสำคัญของสาระการเรียนรู้แต่ละตอนที่รัฐออกแบบและอนุญาตให้นักเรียนในฐานะพลเมืองของรัฐ รับรู้ จดจำ และมีมุมมองต่อประวัติศาสตร์ที่เขียนขึ้น
RT Thailand เป็นทางเลือกหรือแค่ไร้เดียงสา
Reading Time: 2 minutesDecode ต่อสายตรงสัมภาษณ์ คุณอธึกกิต แสวงสุข คอลัมนิสต์เจ้าของนามปากกา “ใบตองแห้ง” ถึงความเห็นต่อประเด็นดังกล่าวผ่านมุมมองอดีตคนเคยเข้าป่า